Scheidingsstatistieken: wanneer en waarom we scheiden

Scheidingsstatistieken: wanneer wij waarom scheiden

In hoofdstuk 3 van ons boek ‘Scheiden voor Dummies’ zijn enkele pagina’s gewijd aan wanneer en waarom stellen scheiden. In de nieuwe versie – ons boek ‘Alles over scheiden‘ – hebben we deze informatie geschrapt om ruimte te maken voor extra inhoudelijke hoofdstukken – over internationale aspecten van scheiden en over de scheidende ondernemer. Daarom delen we alle scheidingsstatistieken op deze pagina en vullen we ze regelmatig aan.

Het boek ‘Alles over scheiden‘ staat boordevol tips – financieel, emotioneel en praktisch – over het scheidingsproces, alimentatie, ouderschapsplan en omgaan met je scheiding. Zowel voor werknemers als ondernemers. Beschikbaar voor € 26,90 en halfjaarlijks via een update verkrijgbaar in onze webshop.

Uniek: slechts voor € 2 extra is het boek ‘Alles over scheiden’ personaliseerbaar te bestellen. Personaliseerbaar betekent met eigen teksten op de voor- en achterkant van de kaft en een zelfgeschreven voorwoord dat binnen 3 à 4 werkdagen wordt bezorgd:

• Mooi als geschenk voor een vriend, collega, medewerker of familielid die je steun wilt betuigen tijdens diens scheiding
• Een originele herinnering na een lezing of congres voor de bezoekers (neem contact op voor een aantrekkelijke korting of logo op de kaft)
• Een sympathiek extraatje en trigger voor een potentiële klant na een kennismakingsgesprek voor een mediationtraject
• Als waardevol cadeau voor cursisten van een training over scheiden (neem contact op voor een aantrekkelijke korting of logo op de kaft)

Na welke gebeurtenis stellen scheiden ziet je in de tabel hieronder (bronnen: diverse onderzoeken in binnen- en buitenland, betreft een grove indicatie). Lees op deze pagina de toelichting, wellicht dat je de cijfers als professional werkzaam in de scheidingsbranche boeit. Maar het kan ook zinvol zijn voor stellen om dit te lezen. Op de momenten die hieronder worden beschreven kunnen ze dan extra waakzaam zijn en de relatie proberen te redden door er goed met elkaar over te praten en eventueel hulp te zoeken.

Na een vakantie

Tijdens een gezamenlijke vakantie zijn stellen eindelijk weer eens dag en nacht samen. Ze kunnen weer van elkaars aanwezigheid genieten. Helaas betekent het samenzijn ook dat stellen zich meer aan elkaar irriteren. Die vervelende gewoonten van de ander vielen in de hectiek van het werkend bestaan veel minder op. Die irritaties gecombineerd met eventuele vakantiestress veroorzaakt in veel gevallen een begin van een scheiding. De zomervakantie is het meest funest, volgens Britse onderzoekers is de grootste piek eind augustus. Uit scheidingsstatistieken in Nederland bleek dat het aantal scheidingen eind augustus en begin september toeneemt tot wel 20 of 30% meer dan in andere maanden (op januari na, lees daarover meer onder het tussenkopje “Na een feestdag of verjaardag”).

Kinderen het huis uit

Scheidingsstatistieken tonen aan dat de leeftijd waarop stellen scheiden toeneemt. Dat heeft volgens veel Britse deskundigen waarschijnlijk te maken met de financiële zelfredzaamheid van vooral vrouwen.

Een andere belangrijke factor is vaak een kind. Stellen geven vaak aan dat ze bij elkaar blijven voor de kinderen. Zodra het laatste kind oud genoeg is om zelfstandig te leven, dan vervalt dat argument en kan de scheiding alsnog plaatsvinden.

Zie hieronder figuur 3.3. (pagina 50) uit ‘Scheiden voor Dummies’ over de leeftijden waarop Nederlanders scheiden.

Waarom steeds meer 50-plussers scheiden

Uit scheidingsstatistieken blijkt dat meer stellen op latere leeftijd scheiden. In Groot Brittannië deed men onderzoek naar de beweegredenen van scheiden van 50-plussers. Dat zijn vaak stellen waarbij de kinderen het huis uit zijn en men opeens meer met elkaar te maken krijgt. Dan blijkt de partner vaak te zijn veranderd:

• 28% zegt dat de partner emotioneel koud en afstandelijk is geworden
• 27% vindt dat de ander te weinig wil investeren in het huwelijk
• 25% zegt dat er te weinig interesse van de ander is om te investeren in seks
• 23% zegt zich te ergeren in de onkunde van de partner om problemen op te lossen of ermee om te leren gaan
• 14% vindt dat de partner alleen maar klaagt
• 13% zegt iemand anders te hebben ontmoet
• 11% zegt niet meer om te kunnen met de drugs- of alcoholverslaving van de partner
• 10% is simpelweg uitgepraat
• 9% vindt dat de ander niet genoeg financiële bijdrage levert.

Ook 60-plussers en AOW’ers blijken vaker te scheiden. Volgens het CBS neemt het aantal echtscheidingen al jarenlang toe onder de 60-, 70- en zelfs 80-plussers. Mogelijke redenen zijn:

• We leven langer, dus neemt de kans op een scheiding op latere leeftijd toe
• Ouderen blijven steeds langer gezond en fit en zijn dus beter in staat een nieuwe relatie te starten
• De mogelijkheden om financieel gezond uit elkaar te gaan zijn toegenomen
• Vroeger was het huwelijk meer populair, scheidingen van ongehuwden worden niet goed bijgehouden waardoor het aandeel van ouderen dat gaat scheiden groter lijkt

Na ruzie met geweld

Vaak komt een partner die geweld gebruikt tegenover een andere partner er mee weg. In slechts enkele tienden van procenten kondigt de partner na een uitbarsting van de gewelddadig persoon een scheiding aan. Waarom geweld zo weinig een reden is om te scheiden, hoe het te herkennen is en wat er aan te doen is lees je in de brochure  ‘Op eigen kracht’ van het ministerie van justitie.

Na ruzie met vrienden of schoonfamilie

Ruzie verdeelt mensen in twee of meer kampen. Bij relaties zijn ruzies onderling nog niet eens zo erg, ruzie maken wordt door veel psychologen zelfs gezien als iets gezonds voor een relatie. Maar een ruzie met vrienden of familie blijkt vaak funest voor een relatie als de ene partner een andere partij kiest dan de andere partner.

Na een financiële crisis

Vooral uit Britse scheidingsstatistieken blijkt dat de financiële zelfredzaamheid van beide partners de drempel verlaagt om uit elkaar te gaan. Schulden of een onverkoopbaar huis binden stellen die eigenlijk uit elkaar willen gaan. Zijn die schulden niet meer problematisch of kan het huis snel worden verkocht? Dan is dat vaak een moment dat stellen alsnog besluiten uit elkaar te gaan.

Ook In Nederland blijkt dit verband te bestaan. Dit beeld lijkt het CBS in Nederland te bevestigen;  het aantal scheidingen in 2014 steeg met 5% ten opzichte van het jaar ervoor. In 2013 zat de woningmarkt nog in zwaar weer, in 2014 leefde de woningmarkt sterk op.

Nieuw werk

Een nieuwe baan of het maken van grote carrièresprongen is vaak een reden dat stellen uit elkaar groeien. Dat kan er langzaam ingroeien, maar uit veel waarnemingen van ons blijkt dat vooral direct na het krijgen van een nieuwe baan een risicoperiode is.

Na een feest- of verjaardag

Het vergeten van iemands verjaardag of trouwdag hakt er bij sommige partners erg in. Dan wordt dat ervaren alsof de andere partner weinig interesse (meer) heeft in de andere partner, terwijl dat niet zo hoeft te zijn. Maar verjaardagen en andere feestdagen zijn sowieso risicovol, dan zitten partners wat meer op elkaars lip of is er tijd voor bezinning. Dat kan nu eenmaal goed en slecht gaan….Overigens blijken in Engeland stellen het besluit al eerder te nemen, maar gedurende de feestdagen nog even de schijn op te houden om de sfeer niet te verpesten. Maar vooral na de kerst en oudjaar, dus in januari, ontstaat er een enorme piek in het aantal scheidingen, aldus Engelse scheidingsstatistieken. Dat blijkt ook uit Amerikaans onderzoek.

Geen kinderen kunnen krijgen

Als duidelijk is dat de ene partner wel kinderen wil en de andere partner niet, dan veroorzaakt dat vaak een scheiding. Als personen elkaar leren kennen, dan is dat vaak nog niet duidelijk. Na enkele jaren in een relatie komt die vraag wel concreter op tafel. Blijkt dat een partner zelfs geen kinderen kan krijgen en is adoptie geen optie? Veel stellen zoeken dan alternatieven in een leuk huisdier. Maar er zijn ook stellen die na zo’n bericht besluiten uit elkaar te gaan.

Scheiden na carnaval

Uit een onderzoek onder 750 advocaten van de Vereniging van Familierechtadvocaten en Scheidingsbemiddelaars (VFAS) blijkt dat in de weken na carnaval de echtscheidingsadvocaten 10 tot 15% extra klanten krijgen die willen scheiden. Dat is iets minder dan na een nationale feestdag of verjaardag, maar wel echt een structurele piek in een kalenderjaar. De reden is vaak (het vermoeden van) vreemdgaan van de andere partner tijdens het carnaval. Ruim een op de vijf carnavalvierders uit Noord-Brabant geeft in een enquête van feestkleding365.nl aan wel eens vreemd te gaan tijdens de carnaval. In Limburg ligt dat aantal volgens dit onderzoek veel lager; ongeveer één op de 16 Limburgse carnavalvierders gaat daar vreemd tijdens carnaval.

Van de carnavalvierders die niet uit de regio komen geeft bijna één op de 7 aan tijdens het feest vreemd te gaan. Vreemdgaan is iets dat altijd kan gebeuren, maar tijdens carnaval is wel een piek gaande. Die piek zet zich voort in een piek in het aantal scheidingen in de weken na carnaval.

Na langdurige ziekte

In ons boek ‘Arbeidsongeschiktheid voor Dummies’- en de opvolger daarvan ‘Alles over inkomen bij ziekte‘ beschrijven we dat  arbeidsongeschiktheid veel financieel leed veroorzaakt. Maar wist je dat langdurige ziekte ook een scheiding (en nog meer financieel leed) veroorzaakt? Volgens het CBS is langdurige ziekte een belangrijke oorzaak van veel scheidingen (bron: CBS, 2009, 2014).

Na het overlijden van een kind, vriend of familielid

Na het overlijden van een dierbaar iemand blijkt soms dat de andere partner daar minder door geraakt wordt. Of dat de andere partner minder begrip kan opbrengen voor het verdriet van de ene partner. Dat veroorzaakt nog wel eens fikse ruzies of irritaties die een scheiding veroorzaken.

Het overlijden van een gezamenlijk kind veroorzaakt zoveel stress en verdriet dat dan ook vaak een scheiding tot gevolg heeft.

Vreemdgaan of een nieuwe liefde

Stellen scheiden vooral na vreemdgaan of een nieuwe liefde. Vaak in een wat later stadium, omdat het vreemdgaan of een nieuwe liefde veel later wordt ontdekt door de andere partner of later wordt verteld door de ene partner. Uit de scheidingsstatistieken over waarom stellen scheiden is dit daarom een nog belangrijker punt.

Ontstaan of uitkomen van financiële problemen

Volgens een studie van 2009 door Jeffrey Dew van de Utah State University is één van de beste voorspellers van scheiding de financiële meningsverschillen. Paren die wekelijks of vaker het niet met elkaar eens zijn over de financiën hebben meer dan 30% kans om te scheiden dan koppels die dat minder zijn. Ruzies over geld gaan meestal over hoe het geld dat beschikbaar is te besteden .Vaak is een te hoge levensstandaard de oorzaak, weinig mensen besparen op uitgaven. Die te hoge levensstandaard ontstaat bijvoorbeeld nadat iemand

• Werkloos wordt
• Arbeidsongeschikt en slecht verzekerd is of
• Gokschulden heeft

Overige momenten

Een verbouwing veroorzaakt ook nog wel eens een scheiding, maar dat gaat dan vooral gepaard met financiële problemen of ruzie met familie en vrienden. Soms ook wel eens over smaak, bijvoorbeeld als de ene partner een hele andere keuken of badkamer wenst dan de andere partner. Of als de samenwerking tijdens de verbouwing rampzalig verloopt. We hebben geen statistieken gevonden die aantonen dat specifiek de verbouwingsellende de hoofdoorzaak is van een scheiding.

En waarom dan?

​Op de internationale vrouwendag 2015 was het thema in Nederland economische zelfstandigheid van de vrouw. De Nederlandse vrouw lijkt al aardig zelfstandig als het gaat om het besluit om te scheiden van een man: bij bijna 70% van de scheidingen komt het initiatief van de vrouw. De reden waarom de vrouw wil scheiden en hoe zich dat verhoudt tot redenen die mannen aangeven leest u in ons boek Scheiden voor Dummies hoofdstuk 3, pagina 51 figuur 3.4.

Sinds wanneer we scheiden in Nederland

Het huwelijk is de grootste oorzaak van echtscheiding. We praten namelijk alleen over echtscheiding als een gehuwd stel gaat scheiden. Sinds de jaren ’70 van de vorige eeuw werd scheiden voor gehuwden uitdrukkelijk toegestaan (lees hier meer over de geschiedenis van echtscheiden in Nederland), toen steeg het aantal scheidingen fors maar blijft vanaf de jaren ’80 ongeveer stabiel schommelen tussen 30.000 en 35.000 per jaar. De afbeelding geeft de ontwikkeling weer tussen 1950 en 2015, dit is een update van figuur 3.1 van pagina 48 uit het boek Scheiden voor Dummies. In 2013 en 2014 is een stijging te zien die nog niet in het boek zichtbaar was, maar de pieken in 1994 (36.182 echtscheidingen) en 2001 (37.104 echtscheidingen) hebben we nog niet bereikt.